Սուրբ Աթոռում ՀՀ նախկին դեսպան Միքայել Մինասյանը գրել է․
«Հազարամյակներ շարունակ Արարատը եղել և մնում է մարդկության ամենահայտնի լեռը։ Բիբլիական լեռը հույսի, նոր սկզբի և նոր կյանքի ամենահայտնի խորհրդանիշն է։ Սակայն քչերն են նկատում, որ աշխարհը ճանաչում է Արարատն այնպես, ինչպես այն երևում է ժամանակակից Հայաստանի տարածքից՝ Մեծ Մասիսը՝ աջ կողմում, Փոքր Մասիսը՝ ձախ կողմում։
Արարարատի գլոբալ ընկալումն ունի հայկական հեռանկար. մենք կարողացել ենք ստեղծել մեր սեփական մետաիրականությունն աշխարհի համար։
Արարատը մեր առաջին և հաղթանակած պայքարն է իրականության հետ, աշխարհագրությանն ուղղված առաջին մարտահրավերը. դե յուրե լեռը գտնվում է մեր սահմաններից դուրս, բայց դե ֆակտո՝ մերն է։
Արարատը խորհրդանիշ է, որը գոչում է, որ մենք աստվածաշնչյան էթնոս ենք։
Արարատը մեր անկախության խորհրդանիշն է. այն պատկերված է մեր բոլոր հանրապետությունների զինանշանների վրա։ Հակոբ Կոջոյանը և Ալեքսանդր Թամանյանն այն տեղադրել են Առաջին Հանրապետության զինանշանի վրա։ Կոջոյանը և Մարտիրոս Սարյանն այն պատկերել են Խորհրդային Հայաստանի զինանշանի կենտրոնում։ Արարատը առկա է նաև ներկայիս հանրապետության զինանշանի վրա։
Ինչո՞ւ է Թուրքիան պահանջում, որ մենք հրաժարվենք Արարատի հետ բոլոր կապերից։ Եվ ինչո՞ւ է Հայաստանի կառավարությունը ձգտում Թուրքիային հաճոյանալ։
Արարատի պատկերը կնիքից հանելը, ըստ էության, երկար շղթայի մի օղակ է։ Մեծ նշանակություն ունեցող մի դրվագ։ Սա Հայրենիքի հանձնման շարունակությունն է։ Սա Թուրքիայի համար անհարմար պետության քաղաքացու վերածումն է հակապետական ժողովրդի, ապա՝ արմատազուրկ, պարտված և դառնացած ամբոխի, իսկ երրորդ փուլում՝ անդեմ, մոռացկոտ հոտի, որը հրաժարվել է իր ապագայից։ Այլ կերպ ասած, դա Հայկական հարցի վերջնական լուծումն է։
Սա կատարյալ տեղ է ընկրկելու համար։
1515 թվականին իտալացի մեծ նկարիչ Կարպաչչոն նկարել է իր ամենահայտնի աշխատանքներից մեկը՝ «Նահատակություն ԱՐԱՐԱՏ լեռան վրա»։ Հայ նկարիչների կողմից ԱՐԱՐԱՏԻ զանգվածային պատկերումներից առաջ ոչ ոք պարզ պատկերացում չուներ, թե ինչ տեսք ունի այն։ Կարպաչչոյի նկարում ԱՐԱՐԱՏԸ սովորական լեռ է։ Նրա ստորոտում, հրեշտակի հայտնվելուց հետո, Սուրբ Ակակիոսի գլխավորությամբ հռոմեացի զինվորներն ընդունում են քրիստոնեությունը։ Հռոմեական կայսրը նրանց պատժում է խաչելությամբ՝ դավանափոխության համար։
Կարպաչչոյի նկարները հայտնի են կարմիր գույնով։ Հետևաբար, 1950 թվականին Ջուզեպպե Չիպրիանին Վենետիկում ստեղծեց իր հայտնի՝ հում տավարի մսով ուտեստը և այն անվանեց «կարպաչչո»՝ իր հայրենակցի անունով, որպեսզի բոլորը հիշեն կարմիրի երանգներով հայտնի վենետիկցի նկարչին, որի ամենահայտնի աշխատանքը պատկերում է ԱՐԱՐԱՏԸ։
Եկեք վերադառնանք։ Կարպաչչոն չգիտեր, թե ինչ տեսք ունի ԱՐԱՐԱՏԸ։ Նա կարդաց «լեռ» բառը և նկարեց լեռ։
Մենք մեր պատմության տեսլականը պարտադրել ենք աշխարհին։ Մենք աշխարհին ապացուցել ենք, որ մենք մի էթնոս ենք, որի պատմությունը հազարամյակներ անընդմեջ շարունակվում է։ Թուրքիան և ներկայիս Հայաստանի կառավարությունը հանձնառու են խլել մեր ընտրյալության բոլոր հատկանիշները, և դրանցից առաջինն ԱՐԱՐԱՏՆ է։
Առանց դրա մենք բիբլիական ժողովուրդ չենք, այլ սովորական ժողովուրդ, որոնցից շատ կան։
Առանց դրա մենք իմաստ կամ հաղթանակի խորհրդանիշներ չունենք։
Առանց դրա, մի քանի տասնամյակ անց ԱՐԱՐԱՏԸ պատկերող նկարիչը, ինչպես Կարպաչչոն, կնկարի սովորական, դեմք չունեցող լեռ։ Նկարը, որտեղ Արարատը պարզապես լեռ էր, ծառայեց որպես մեր թերարժեքության և անարժեքության ապացույց։ Եվ շարունակում էր դա ապացուցել, մինչև հայերն այն դարձրին իրենց ԴՆԹ-ի մաս՝ կոլեկտիվ հիշողության, պատմության, պատկանելության, զգացմունքների և բանականության առանցք։
Եթե հայերից վերցնեն Արարատը, տարբերություն չի մնա մեր և լեռան «մյուս» կողմում ու սահմանից այն կողմ գտնվողների միջև»
